Mark 12

Vujangi Mata Tamlohi Sasati

(Mt 21.33–46; Lk 20.9–19)

1Ale na lolo rope Temple Iesu mo tapulo vujangi na titileu isara mara, “Tamlohi tavera matea mo lavo na isa mata grape matea. Mo vai na ropena, mo voro na jara mata lavi nar̃ihi na waena hinia. Mo voro na ima aulu matea mata kilau na isana. Ale mo sile isana atu vara tamlohi lalavo tinapua la pakaia, ale la lalavo hinia. Moiso pa tamlohi tavera atu mo vano na jara tinapua mata i tohoa ea. ^a

2Taro mata vua grape la mena, ale pa tamlohi tavera atu mo r̃ule na nona volitusi matea mo vano vara i lavi na r̃ungana vuara. 3Pani pa la tamlohi atu la tauri pa volitusi, la hamajia, moiso la r̃ulea mo vano lekoleko.

4Tamlohi tavera atu mo mele r̃ule na volitusi tinapua matea. Mo vano, pani la hamajia na patuna, ale la vaimahanuhanu hinia. 5Tamlohi tavera atu mo mele r̃ule na volitusi tinapua matea. Pani la vilimateia. Tamlohi tavera atu mo mele r̃ule te nona volitusi tinapua matuvana, pani hai la hamajira, ale hai la vilimateira vavano, 6tamlohi tavera atu mo hitea vara natuna tataholo purongo mo pa lo toho. Enia mo opoia mo tavera jea, ale mo r̃omr̃omia mara, ‘Na levosahia vara a r̃ule natuku i sivo, la pa oloolo hinia.’

7Pani pa la tamlohi sasati atu la lo vereverera isara hasera lara, ‘Natuna tataholo nakerihi mo lo mai, vara r̃a vilimateia, r̃a pa lavi na koruna tari!’ 8La tauria, ale la vilimateia moiso la pulahia mo sahe na jingoiman rope atu.”

9Iesu mo usia isara mara, “Ka r̃om vara tamlohi tavera atu i pa vai na sava? A verea tataholo isamim, i pa sinai i vilimateira enira mo isoiso, ale i pa sile isa atu isana tamlohi tinapua vara la mele pakaia. 10Varar̃uhu, ka sopo lo evi hinau nike na Retiulia?

‘Vatu atu tamlohi voro ima la lo tipahia,
enia mo mai tapulo pulo vatu mata ima.
11Hinau atu Moli God hasena mo vaia.
Kama hitea vara mo r̃uhu jea.’”
^b
12Tamlohi tatavera non Jew la opoia vara la taurilatia matan la hitevosahia vara Iesu mo lo vere titileu atu matan vara i pisuhira, pani la matahu vara la tauria matan la vao atu. Matan haratu, la malue atu, ale la rovo.

Ha Voli Na Takis

(Mt 22.15–22; Lk 20.20–26)

13Ale la r̃ule na Pharisee hai peresi na tamlohi hai non Herod Antipas la vano isan Iesu matan vara la vaihitea vara i ori hin te nona retireti. 14Ale la mai isana la verea lara, “Tija, kama levosahia vara engko ko lo varar̃uhu, ale ko sopo tametame na r̃omr̃omi nona tamlohi, matan ko sopo usuri na kilakilau nona tamlohi isana tamlohi aulu, pani engko ko lo vujangi na malele tataholo non God usuri na retivarar̃uhu.

Nomam retiusia isam nahai, mo tataholo vara tavtavuin Israel la voli na takis isana supe nona mara Rome teni mo vono? R̃a pa silea teni i toho?” 15Pani Iesu mo levosahi na nora tapnetano, ale mo verea isara mara, “Mata sava ka lo vaihiteau sohena? Ha lavi te selen hatea i mai isaku a hitea.” 16Ale la lavi matea la silea isana moiso mo usia isara mara, “Niniun hare nahai, ale hijan hare nahai la ulia hin selen nike?”

Lara, “Nahon supe nona mara Rome.”

17Ale Iesu mo verea isara mara, “Ale ha sile na hinau non supe nona mara Rome isan supe nona mara Rome, ale hinau non God isan God.”

Ale lara la rongo mo r̃aramira sohena, la mar̃urahi tavera hinia.

Vujangi Mata Sauteterahi Na Mateia

(Mt 22.23–33; Lk 20.27–40)

18Ale Sadducee hai la mai isan Iesu, enira vao matea na Jew sei la sopo rasua vara God i pa sauteterahi na tamlohi na mateia. La mai isana la usia na retiusia matea lara, 19“Tija, Moses mo ulia mara vara tamlohi lahi matea mo mate, pani narouna mo sopo vasusu, tasina i pa lavi na malepuna i mai narouna matan vara har̃ai atu i er̃i lavi te natun tavaina. ^c

20Tuai, vorai mo limaravrua la lo toho. Ale vora tiroma mo lavi na har̃ai matea, pani mo sopo lo te natuna, ale mo mate. 21Vora usuria mo pete lavi har̃ai atu, pani enia sohena mo mate, mo sopo te natuna. Hatolura mo pete lavia, ale mo mate mo sopo te natuna. 22Mo sohena mo tikeli na vora hitahu, ale enira mo isoiso la mate. Har̃ai atu sohena mo mate, pani mo sopo te natuna. 23O to vere kamam hinia vara har̃ai atu i pa naroun hare na pongi sauteterahi matan enia mo lahi isan la vorai atu enira mo isoiso.”

24Iesu mo verea isara mara, “Nomim r̃omr̃omi mo sopo tataholo, matan ka sopo levosahi mamahuni na Retitapu teni na suihan God! 25Matan hin rani atu tamlohi la pa mele turu na mateia, la pa sopo mele lahi, pani la pa sohena angelo na tuka. 26Pani hin vujangi sei mata sauteterahi na mateia, korong ka sopo lo evia matan vipahai rihirihi atu sei Moses mo hite na hapu mo lo hani hinia? God mo verea isan Moses mara, ‘Enau God non Abraham, God non Isaac, ale God non Jacob.’ ^d

27God enia mo sopo God nona tamlohi mate, pani nona tamlohi mauri, matan isana, tamlohi tari la lo mauri. Kamim ka jalio mo tavera.”

Retileu Atu Mo Jeu Na Tinapua

(Mt 22.34–40; Lk 10.25–28)

28Ale hin rani atu tamlohi vujangi mata leu matea mo mai mo lo tapurongo na vauriuri nona Sadducee, ale mo rongo sohena sava Iesu mo r̃aramira sei mo r̃uhu jea, ale mo usi Iesu hinia mara, “Sava leu natu mo aulu mo jeu na leu tari?”

29Iesu mo r̃aramia mara, “Leu atu mo aulu mo jeu na leu tari enia vara, ‘Israel, ha tapurongo! Moli nor̃a God, enia Moli matelete. 30O pa opoi Moli nom God vevuhi na mapum, na maurim, na r̃omim, peresi na suiham.’ ^e

31Ale haruana enia nahai, ‘O opoi na tahisam sohen ko lo opoiho hasem.’ Moiso mo sopo mele te leu tinapua i aulu i jeu la leu sei mo rua.” ^f

32Tamlohi vujangi mata leu atu mo verea mara, “Tija, ko varar̃uhu vara God enia matelete purongo, ale mo sopo mele te tinapua. 33Ale mo tataholo vara r̃a opoi vevuhia na mapur̃a, na r̃omir̃a, na suihar̃a, ale vara r̃a opoia na tahisar̃a sohena r̃a lo opoir̃a haser̃a. La leu akerihi la aulu la jeu na maji tari mata malamalai r̃a lo sulira na nor̃a silesilea isan God usuri na leu.” ^g

34Iesu mara mo hitevosahi na lelevosahi non tamlohi akerihi, mo verea isana mara, “Engko ko lo toho mariviti moiso hin mauri atu God mo aulu hinia.”

Ale hitahun haratu, mo sopo te vonara hatea i mele opoia vara i usia hin te retiusia hatea.

Kr̃isto Enia Natun God

(Mt 22.41–46; Lk 20.41–44)

35Na rani tinapua Iesu mo lo vujangi na tamlohi na lolo rope Temple, mo lo verea isara mara, “Sohena sava natu, tamlohi vujangi mata leu la lo verea vara Kr̃isto enia natun Supe David? 36Na lo usia sohena matan tuai David mo retireti na suihan Tanume Tapu mo verea mara,

‘Moli God mo verea isan noku Moli mara:
O sakele na matuaku,
o lo sasaovi i mai i tikeli
a tau na nom meresahi
na ruhuruhu palom.’ ^h
37David sohena mo tovia ‘Moli’. Vara mo sohen haratu, sohena sava natu, Kr̃isto enia natun David?”

Ale vao tavera atu la avulahi tavera vara la lo tapurongo na nona vujangi.

Vujangi Mata Posposi Aulu

(Mt 23.1–36; Lk 20.45–47)

38Iesu mo lo vujangira mara, “Ha lo kilau na tamlohi vujangi mata leu. Matan la lo opoia vara tamlohi la hitera la lo hahau peresi na nora ruru peravu, ale la opoia vara tamlohi la lo popovitoho isara na jara maket. 39La opoia vara la lo sakele nahonaho tarea na lolo ima lotu teni na rani matan te hanhani tavera. 40Ale la lo haluhalu na har̃ai malepu mata voli nar̃ihi na imara na volina makomona purongo, pani la lo tatavu horo na nora posposi sasati na usiusi peravu na naho tamlohi. Matan hinau atu, nora talai i pa mele tavera jea.”

Malepu Tilavono Matea

(Lk 21.1–4)

41Iesu mo lo sakele mariviti na jara silesilea na Temple. Ale mo lo kilau na vao tamlohi la lo tau na nora mania. Tamlohi tavtav matuvana la tau na mania tavera hinia. 42Mo sopo tuai mo hite na malepu tilavono matea mo mai, ale mo tau na nona mania, selen mo rua purongo. 43Iesu mo tovi na nona tamlohi usuri la mai isana mara, “Varar̃uhu na verea isamim, malepu tilavono nike, mo taua mo jeu na tamlohi tinapua tari sei la lo tau na nora silesilea nike. 44Matan la haratu sei la silea mo tavera pani la levosahia vara nora tavtav tavera mo pa lo toho. Pani malepu tilavono nike mo sile vevuhi na sava mo lo toho mata maurina.”